กวีวิพากษ์ แด่"จูเลียต"กุหลาบแกร่งแห่งศรีบูรพา แล้วกุหลาบต้นหนึ่งซึ่งกล้าแกร่ง ต้องกระแสลมแรงแห่งสังขาร ผ่านร้อนหนาวเก้าสิบเจ็ดปียาวนาน หรุบกิ่งก้านเพื่อพักผ่อนหย่อนกายใจ คือ "ชนิด ปริญชาญกล"คนอ่อนหวาน วันเบ่งบานก่อนเป็นครูผู้สวยใส สาวร่างเล็กบอบบางหากแกร่งไกร เธอเยียบเย็นยิ้มในไร้มายา ลูกคนโตของครอบครัวหกชีวิต เมื่อพ่อปลิดชีพไปในวัยศึกษา แม้ยามเรียนมัธยมสายปัญญา หวังก้าวหน้าจึงเรียนเสริมเพิ่มยามเย็น ได้พบครูผู้สอนภาษาอังกฤษ นามกุหลาบ สายประดิษฐ์ผู้โดดเด่น อาจเป็นแรงจูงใจในประเด็น ให้เข้าเป็นนิสิตอักษรฯ จุฬาฯ หลากบรมอาจารย์เชี่ยวชาญวิชช์ ให้ความคิดผลิตสร้างสรรค์ผ่านภาษา งานคลาสสิคแสนประณีตชนติดตรา คมปากกานาม "จูเลียต"ละเมียดละไม เหยื่ออธรรม-สาวทรงเสน่ห์-เทสส์ผู้บริสุทธิ์ ความรักของเจนแอร์ ผู้ผ่องผุดสุดแจ่มใส ล้วนผ่านตาครูกุหลาบซาบซึ้งใจ ลงพิมพ์ในสุภาพบุรุษ-ประชามิตร แม้ "จูเลียต" นามปากกาแห่งความรัก ซึ้งประจักษ์ครูกุหลาบผู้ประดิษฐ์ อมตะแห่งวิญญูคู่ชีวิต ต่างอุทิศกันและกันนิรันดร์มา แม้งานนักหนังสือพิมพ์ปริ่มประจักษ์ อาจเกิดก่อปรปักษ์หลากหลายหน้า โดยเฉพาะเผด็จการผ่านสภา ทั้งข้อหาอมนุษย์อยุติธรรม แม้สามีถูกจับกุมต้องคุมขัง "จูเลียต"ยังยิ่งยงคงคมขำ ไม่เคยหวั่นพรั่นระย่อใครก่อกรรม เธอเก็บงำดำรงมั่นไม่หวั่นใด เป็นไม้แกร่งแห่งครอบครัวชั่วชีวิต เป็น "ชนิด สายประดิษฐ์" แม่ยิ่งใหญ่ เป็นศรีแห่ง "ศรีบูรพา"ท้าโชคชัย คือมิ่งไม้กุหลาบศรี "ศรีบูรพา" เก้าสิบเจ็ดปีแกร่งต้านแรงขม ผ่านแดดลมร้อนหนาวยาวพรรษา แม้จักผ่าน "ร้อยห้าปี"ศรีบูรพา ท้าเวลา "กุหลาบ-ชนิด"นิจนิรันดร์ ราตรี ประดับดาว